Hoe bouw je aan een inclusievere stad?
Stel: je bent beleidsmaker. Je streeft naar gelijke kansen en toegang tot voorzieningen voor alle inwoners van de stad. Je moet rekening houden met de bestaande structuren: wegen, winkels, groen en water, woonwijken en stadsgrenzen. Daarbinnen moet je plaats maken voor sociale, economische en culturele diversiteit. Je probeert balans te vinden tussen kwetsbare gemeenschappen, economische groei en stedelijke ontwikkeling. Dat is best ingewikkeld.
Adviseur Eva Etty geeft 8 tips aan beleidsmakers. Daarmee is het een stuk makkelijker om tot heldere keuzes te komen
1—Onderzoek de diverse gebruikers van de stad
Betrek de gemeenschappen om grip te krijgen op de behoeften van verschillende demografische groepen, zoals ouderen, kinderen, minderheden en mensen met een beperking.
2—Stel toegankelijkheid voorop
Zorg voor gebruiksvriendelijke en bereikbare openbare ruimtes, gebouwen en infrastructuur. Denk aan rolstoeltoegankelijke trottoirs, hellingen, liften en duidelijke bewegwijzering. Zorg voor wijkvoorzieningen dichtbij huis. Ouderen kunnen dan zelfstandig boodschappen blijven doen of de huisarts bezoeken. Zo kunnen zij langer thuis wonen.
3—Maak betaalbare huisvesting prioriteit
Door af te stappen van traditionele woonvormen en te diversifiëren wordt huisvesting voor verschillende doel- en inkomensgroepen mogelijk.
Denk aan wooncoöperaties, friendswoningen, meergeneratiewoningen en Knarrenhofjes.
4—Voorkom monocultuur
Het bevorderen van inclusiviteit mag niet leiden tot verdrijving van bestaande gemeenschappen. Behoud juist die lokale identiteit. Verken bij nieuwbouwplannen de woonwensen en verleen voorrang door middel van slimme koopstartregelingen. Bevorder diversiteit en doorstroming door te luisteren naar de woonbehoeften.
Het kan bijvoorbeeld de wens zijn om samen te wonen met een grootouder of er is noodzaak voor levensloopbestendige woningen met een gemeenschappelijk tuin.
5—Maak openbare ruimtes met kwaliteit
In parken, op pleinen en in recreatiegebieden ontmoeten de diverse gemeenschappen elkaar. Houd rekening met culturele, recreatieve en leeftijdsgebonden behoeften, dan voelt iedereen zich welkom en veilig.
Meisjes spelen minder vaak buiten dan jongens. Groenere (school)-pleinen stimuleren hen om meer te bewegen. Gebruik schaarse ruimte dubbel en stimuleer zo ontmoeting onder verschillende doelgroepen. Dat kan goed bij open sportparken of schoolpleinen.
6—Realiseer toegang tot schone lucht en een groene omgeving
In parken, op pleinen en in recreatiegebieden ontmoeten de diverse gemeenschappen elkaar.
Houd rekening met culturele, recreatieve en leeftijdsgebonden behoeften, dan voelt iedereen zich welkom en veilig.
7—Investeer in digitale oplossingen en technologieën
Onze moderne samenleving functioneert pas optimaal als iedereen digitaal bereikbaar is. Toegang tot technologie, informatie en diensten voor iedereen is dus net zo belangrijk als fysieke toegankelijkheid. Eerste stappen zoals agendavorming helpen bij het bepalen welke doelgroepen nog niet optimaal digitaal bereikbaar zijn of welke technologieën voor hen geschikt zijn. Bovendien hoort hierbij het creëren van betrouwbare digitale infrastructuren, zoals internetverbindingen met de stad en buitengebieden.
8—Durf te kiezen
Niet élke plek hoeft voor iedereen te zijn. Door de identiteit of kwaliteit van een plek te benadrukken, is het soms niet meer voor iedereen geschikt. Dat is niet erg, zolang er een stadsbrede balans is. Het geeft niet als een natuurspeeltuin met wadi’s niet voor iedereen toegankelijk is, als er tenminste op een andere plek wel een geschikte speeltuin is voor mindervaliden.
Fotografie: Charlotte Bogaert, Rufus de Vries, Janus van den Eijnden
