Hout wordt goud
Daar staan ze: Jop Alberts (INBO) en Bob Elzen (Treetek). Twee grote mannen met nog grotere ambities. De duurzame samenwerking tussen INBO en Treetek moet bijdragen aan een vernieuwende en schone bouwcultuur, van ontwikkeling tot aan sloop. Samen ontwikkelen we een modulair systeem om uiteenlopende gestapelde woningen van hout te kunnen maken.
‘Het is zo tof als je bereid bent om met een open blik buiten je bubbel te treden en elkaar daarin te ontmoeten.’
Bob Elzen
Treetek
Kun je eens vertellen hoe jullie deze ambitie willen verwezenlijken?
Bob: “We innoveren op drie vlakken: de samenstelling van materialen, het product én het proces.
We doen alles digitaal, van BIM naar BOM: de output van de Building Information Modelling van het as-built model is direct input voor de Bill Of Materials. We kiezen hout waar mogelijk, staal en beton waar nodig. Verder prefabriceren we zoveel mogelijk. Dat leidt tot minder afval op de bouwplaats.”
Sneller en efficiënter dus?
Jop: Voor mij gaat het niet om snelheid. Ja, er is een urgentie voor meer woningen. Maar het gaat over meer dan alleen tempo maken. Het risico is namelijk dat er voorbij wordt gegaan aan kwaliteit. Treetek en Bob hebben hier wél oog voor. Bij INBO willen we goeie woningen, buurten, en steden maken die duurzaam zijn. En hout is daar een heel goed middel voor. Treetek heeft de kennis om slim en snel te kunnen bouwen. Maar nog steeds mét kwaliteit. Daar leren we veel van.”
En wat leert Treetek van INBO?
Bob: “Ik heb veel geleerd over de rol van een architect in gebiedsontwikkeling. Vroeger was de rol van de architect die van ‘bouwheer’, die bij veel meer betrokken was dan alleen het ontwerp van de gevel. Ik denk dat we daar naar terug moeten. De kracht van een goed ontwerp ligt niet alléén in de schoonheid, maar ook in de materialisatie en de prestaties van het gebouw in de verschillende levensfasen. Als de architect hier vanaf het begin over meedenkt, kun je betere ontwerpen maken.”
En wat ontwerp je dan precies?
Jop: “Woningen, waarbij anders gekeken wordt naar de gebruiksfunctie. Er worden al wel standaardhuizen gemaakt in hout. Wij werken aan standaardisatie die juist vrijheid geeft in wat je neerzet. Zodat de woonkwaliteit centraal staat en we bijvoorbeeld betere luchtkwaliteit, een prettig binnenklimaat en goede akoestiek kunnen realiseren. En dat het resultaat echt aansluit bij de wensen van bewoners. Voor de sector wil ik toewerken naar een norm in de bouw waarbij deze hoge kwaliteit van wonen, werken en leven voorop staat. Schone en duurzame bouw is dan een vanzelfsprekend onderdeel. Onze opdrachtgevers moeten deze ambitie delen, openstaan voor dit nieuwe denken én voor experiment”
Hoe zit het met de kosten? Is hout duur?
Bob: “Wat is duur? We betalen nu leergeld: we investeren in de kennis over houtbouw. De eerste types zijn duurder, maar ondertussen ontwikkelt de toeleveringsketen zich en komen er meer producenten. Dan wordt het vanzelf goedkoper. Jop: Daarbij komt: de prijs van hout en van beton zijn nu niet op een eerlijke manier met elkaar te vergelijken. Bij beton wordt de belasting van de aardbol niet meegerekend, terwijl dat wel zou moeten.”
Bob: Precies! Wij sorteren voor op de materiaaltransitie die nu al begonnen is. CO2 belastende materialen gaan in de toekomst belast worden. Binnenkort worden beton en staal dus duurder, terwijl de kosten van hout omlaag gaan. Nu zijn de bouwkosten voor hout 7 à 8% hoger dan traditionele bouw. Dit was vorig jaar nog 15%.”
Zijn jullie op dit gebied pioniers in NL?
Jop: “Houtbouw is niet nieuw. De samenwerking en de manier waarop we dit doen is wel uniek. De bouwsector zit nu vastgeroest in één manier van denken, namelijk bouwen met en dus ontwerpen voor beton. We gaan ontdekken welke gebouwen onze samenwerking opleveren.”
Bob: “Ja. Het is zo tof als je bereid bent om met een open blik buiten je bubbel te treden en elkaar daarin te ontmoeten. We gaan laten zien aan ontwikkelaars, aan overheidsinstanties, aan architecten dat het kán. Maar het moét niet in hout!”
Zijn er dan alternatieven?
(Beide lachend) Nee.
I rest my case.
Jop Alberts is al 8,5 jaar architect bij INBO en is daar sinds mei ook de nieuwste (en jongste) partner. In zijn werk reageert hij op maatschappelijke ontwikkelingen en gebruikt techniek om verrassende en hoogwaardige woon- en werkomgevingen te maken.
Bob Elzen is vanaf de eerste stappen in zijn loopbaan bezig geweest met materialen, ontwerp en industrialisatie van producten in processen. Met zijn ervaring binnen zowel de houtbranche als de automotive ontwikkelt hij producten en concepten ontwikkelen die goed zijn voor mens en milieu.
Credits
Tekst
Fleur Oude Voshaar
Fotografie
Thea van den Heuvel
