Oud worden in je eigen woonwijk
Het woonlandschap verandert. Om steden toegankelijker te houden, zijn er meer soorten woningen nodig dan de standaard eengezinswoning. Maar hoe realiseer je meer variatie in woningtypes, bouw je echt voor de wijk én hou je ze betaalbaar voor een inclusievere stad? Dat was de hamvraag bij het nieuwe woongebouw Geins in Amsterdam-Zuidoost. We vertellen je graag hoe het ons hier lukte.
1—Kopen in Amsterdam voor minder dan de marktwaarde
Ja, dat kan. Een van de slimme zetten is de introductie van de KoopStartregeling. Bijna twee derde van de woningen in Geins wordt aangeboden via de KoopStartregeling. De kopers betalen daarmee minder voor hun huis dan de marktwaarde. AM biedt een ‘koperskorting’ aan: de bewoners betalen de korting pas terug bij doorverkoop van de woning. AIs de woning in waarde is gestegen, dan betaal je ook een deel van die waardestijging aan de ontwikkelaar. Is de waarde gedaald, dan hoef je niet de volledige korting terug te betalen. Zo maken starters weer meer kans en bovendien krijgen ze voorrang bij de verkoop. Dit is de manier om te verzekeren dat deze woningen écht ten goede komen aan de doelgroep waarvoor ze bedoeld zijn.
2—Ga uit van wat bewoners willen
INBO architecten Wilco van Oosten en Maria Piels gingen met het team in gesprek met toekomstige bewoners. Al snel bleek dat we de standaardindeling overboord moesten gooien. Bewoners wilden bijvoorbeeld ruimte voor samenwonen met grootouders op de begane grond. Of juist een studieplek op de bovenste verdieping. En ze vonden dat ons eerste ontwerp onvoldoende rekening hield met de groeiende groep senioren in Zuidoost. Dus gingen we terug naar de tekentafel. Ons uiteindelijke ontwerp was een gewaagde stap, omdat die leidde tot grotere woningen dan gemiddeld in Amsterdam, die wél betaalbaar moesten blijven.
Het project bestaat uit twee woonblokken met een zeer gevarieerd woningaanbod. En dat is precies waar deze wijk behoefte aan heeft. Het werden woningen waar je in principe je hele leven kunt blijven wonen. Je vindt er herenhuizen, waar je heel goed meergeneratiewoningen van kunt maken, tweelaagse stadswoningen en een mix aan appartementen. In Geins woon je bijvoorbeeld met een goede vriend of vriendin in een fijne woonruimte met ieder een eigen kamer en vier je samen lange zomeravonden op jullie balkon. Ook heeft bijna ieder appartement brede deuren en zijn er geen drempels en in sommige woningen geen trappen of juist ruimte voor een traplift. Dit maakt ook dat oudere bewoners hier een fijne plek vinden. Binnen heb je de vrijheid om jouw huis helemaal naar je eigen woonwensen in te vullen.
Door bewoners zelf de pen te geven in de uiteindelijke invulling kunnen we het op papier terugbrengen naar drie appartementstypes waarbinnen weer te variëren valt. Dit stelt ons in staat om variatie te standaardiseren voor de ontwikkelaar, terwijl we voldoende ruimte overlaten voor de bewoners om het naar hun hand te zetten. Bewoners zijn tevreden en de ontwikkelaar is tevreden.
3—Wonen met opa en oma
In Geins gaven we speciale aandacht aan families. Uit de gesprekken in de wijk kwam de wens naar voren om samen te wonen met bijvoorbeeld een grootouder. Dat vraagt om een flexibel in te delen groter huis en om de mogelijkheid om aanpassingen te maken als de gezinssamenstelling weer verandert. Op de begane grond maakten we een extra studio. Handig voor inwonende grootouders of juist als ruime woonkeuken. De flexibele ruimte kan ook op de bovenste verdieping, voor een studerend kind die nog niet helemaal zelfstandig wil wonen. Of er nu gezinsleden bij komen, uitvliegen of zorg nodig hebben, in Geins wordt samenwonen met meerdere generaties gemakkelijk en comfortabel.
4—Haal het beste van de buurt in huis
We wilden op maat gemaakte woningen voor de bewoners van Zuidoost. Veel groen en genoeg ruimte was de wens. Om voor hen het optimale thuisgevoel te creëren ontwierpen we daarom een grote gemeenschappelijke binnentuin. De natuur die zo kenmerkend is voor de wijk zie je terug in de binnentuin. We ontwierpen de tuin over meerdere niveaus waardoor het lijkt op een
bloeiende waterval. Ook hier ligt volledige regie niet bij de ontwerpers. Bewoners beslissen samen met hun buren of ze hier een avontuurlijke speelboot, een grote boom of een plantenkas willen hebben.
Hoe bewoners willen wonen, laten we graag aan hen over. Met Geins introduceren we een nieuwe benadering van woningontwikkeling. We vereenvoudigen de woningplattegronden en geven bewoners inspraak en regie. Daarmee wordt het resultaat flexibel en haalbaar. Op die manier spelen we in op de echte behoeften van de buurt, waardoor een thuisgevoel ontstaat dat past als een jas en de bewoners in Zuidoost niet hun wijk hoeven te verlaten.
‘Dit Geins-project sluit naadloos aan op de daadwerkelijke behoeften van de bewoners, omdat zij de kans kregen om die uit te spreken. Ik wil laten zien dat flexibiliteit en haalbaarheid hand in hand kunnen gaan.’
Maria Piels, architect bij INBO
Dit artikel is opgenomen in ons magazine ‘De inclusievere stad’. Benieuwd naar het hele magazine? Lees hier verder.
