Complete stad bouwen in China
Nederland en China zijn op veel vlakken onvergelijkbaar en op menig vlak is vergelijken onwenselijk. Maar als we kijken naar de doelgerichte manier van stedenbouw en stadsontwikkeling in China, zien we een aantal punten die als inspiratie kunnen dienen voor de Nederlandse praktijk. Ons land staat de komende jaren immers voor grote ruimtelijke opgaven. Er moeten in tien jaar 1 miljoen woningen bij komen.
Een nieuw district voor de digitale economie
Eind 2020 won INBO met samenwerkingspartner Shanghai Design Center (SDC) een internationale prijsvraag met een masterplan om een 2,34 km2 groot nieuw district voor digitale economie en artificiële intelligentie in Suzhou, China te ontwikkelen.
Doel van het ontwerp is een innovatie-hub van wereldniveau realiseren voor de digitale economie. Deze gebiedsontwikkeling is als een compleet stadsdeel met 50.000 à 100.000 inwoners en werknemers. Hier heeft alles de juiste plek: je kunt er wonen, werken en er zijn voorzieningen. De groene openbare ruimte is primair gericht op het faciliteren van informele ontmoetingen en kennisuitwisseling als basis voor een platvorm van open innovatie.
Projecten in China zijn altijd mixed-use en belichamen een grote variatie aan functies. Naast de werkgebouwen en voorzieningen wordt dus ook voorzien in uiteenlopende soorten woningbouw voor de diverse werknemers. Bijzonder element is vooral de talent housing zodat nieuwe onderzoekers altijd voorzien zijn van betaalbare nabijgelegen woonruimte.
Campus als instrument voor innovatie
De Chinese overheid zet een campusbenadering in als instrument op de ontwikkeling van hightech, AI, software en nieuwe media. Stadsontwikkeling loopt daarmee vooruit op de beoogde economische ontwikkeling. Wonen, voorzieningen en recreëren worden hieromheen en doorheen gevlochten.
In China kunnen plannen als in Suzhou op relatief korte termijn worden gerealiseerd. Het helpt dat in China alle grond van de overheid is en door bedrijven en burgers wordt ‘geleased’. Dit is onvergelijkbaar met de situatie in Nederland. Ondanks deze grote verschillen is het toch inspirerend om te zien hoe ambities gerealiseerd kunnen worden als we voorbij vierjarige beleidsperiodes kijken en steden met een helder doel inrichten.
Lokale cultuur als uitgangspunt
Als stedenbouwkundigen kijken we naar de identiteit en cultuur ter plaatse en naar het lokale landschap en integreren dit in het ontwerp in combinatie met de hoge dichtheid en de rijke functiemix.
Het functionele stadsstramien verrijken we met eco-campus-accenten als kleinschalige paviljoens en wandelpaden. Het hart van het plan is vormgegeven als een opvallende landmark geconcipieerd als groene heuvel waar bedrijvigheid de natuur ontmoet in referentie naar het omliggende landschap. Daarnaast ontwikkelen we binnen het terrein onderscheidende en functioneel gevarieerde buurten om in een sterk en toekomstbestendig gebied te voorzien.
Een dergelijk nieuw district in Suzhou geeft inspiratie aan de ontwerpers van INBO. De vroege focus op infrastructuur, de heldere economische richting die wordt gekozen en de integratie van de lokale cultuur en landschap resulteert in een innovatiehub met hoge dichtheid en een goede balans van wonen, werken en voorzieningen.
‘We kijken naar de omgeving, sluiten aan op het omliggende landschap en zoeken ankerpunten in de lokale cultuur. Dat is in China een onderscheidende benadering.’
Mark Dekker
architect – partner